![](/media/lib/230/n-dansemacabre-bbfc6374315b6f10445314d21715253f.jpg)
Dżuma nęka nas dłużej niż sądzono
23 października 2015, 09:08Mikroorganizm odpowiedzialny za XIV-wieczną Czarną śmierć nękał ludzkość dłużej niż sądzono. Badania genetyczne ludzi żyjących w epoce brązu w Azji i Europie ujawniły, że Yersinia pestis zarażała naszych przodków już około 2800 roku przed Chrystusem
![](/media/lib/460/n-odwazniki-101ee6b8cf1e956b2c3fa0c40a6ac5c7.jpg)
System wag w epoce brązu miarą zintegrowanego rynku od Mezopotamii po Wyspy Brytyjskie?
29 czerwca 2021, 11:55Osoby dokonujące wymiany handlowej od tysięcy lat zmagają się z problemem ustaleniem ceny za towar. Wycena wielu towarów zależy od ich wagi, zwykle więc potrzebna jest władza centralna, która wprowadzi jednolity standard wag i miar. Tak było w przeszłości, gdy system taki ustalał król czy faraon, tak jest i obecnie, gdzie czynią to narodowe i ponadnarodowe władze i organizacje
![](/media/lib/308/n-bassetki-735726572cd1882e7ba00ab5b3b2b462.jpg)
Znaleziono ważne miasto z czasów pierwszego imperium w historii
10 maja 2018, 14:42Asyryjskie tabliczki z pismem klinowym pochodzące z II tysiąclecia przed Chrystusem łączą miejsce ich znalezienia z ważnym miastem handlowym. Gdy odczytano treść tabliczek znalezionych w ubiegłym roku przez naukowców z Uniwersytetu w Tybindze, okazało się, że miejsce ich odkrycia – Bassetki w Autonomicznym Regionie Kurdystanu w Iraku – to najprawdopodobniej starożytne miasto Mardaman
![](/media/lib/505/n-miasto-e8885a44439a1015165ffc3710c7c35d.jpg)
Starożytne miasto znów wyłoniło się z wód sztucznego zbiornika. Archeolodzy ruszyli do pracy
31 maja 2022, 10:44Aby zapobiec utracie plonów, w grudniu ubiegłego roku ze sztucznego zbiornika w Mosulu w Iraku zaczęto wycofywać olbrzymie ilości wody. A gdy jej poziom się obniżył, spod wody wyłoniły się ruiny miasta z epoki brązu. Pozostałości pałacu i wielu dużych budynków mogą być szczątkami miasta Zakhiku, ważnego centrum Mitanni, założonego przez Hurytów państwa, które istniało w latach 1600-1260 p.n.e.
![](/media/lib/403/n-imri-5b065a0b7637850a4a1fc9cd3c90b55f.jpg)
Niezwykłe odkrycie sprzed 3500 lat. Sześciolatek znalazł kananejski medal
25 maja 2020, 19:48Gdy 6-letni Imri Elya i jego rodzina wybrali się na wycieczkę do Tel Gama (Tel Jemmeh) niedaleko granicy ze Strefą Gazy, nie spodziewali się, że znajdą skarb. Tymczasem w czasie przechadzki uwagę dziecka zwrócił niewielki – 2,8 x 2,8 cm – płaski przedmiot, który okazał się jedynym w swoim rodzaju przedstawieniem upokorzonego kananejskiego więźnia i prowadzącego go strażnika
![](/media/lib/563/n-urazczaszki-0c51b6bde9ea66ea9c611d2f08190ecd.jpg)
Rozwój miast przyczynił się do zwiększenia przemocy pomiędzy ludźmi
11 października 2023, 10:52Pojawienie się pierwszych miast doprowadziło do znacznego zwiększenia przypadków przemocy pomiędzy ich mieszkańcami, informują naukowcy z Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu w Tybindze i Uniwersytetu w Barcelonie. Arkadiusz Sołtysiak, Joerg Baten i Giacomo Benati przeanalizowali ponad 3500 czaszek z Bliskiego Wschodu, pochodzących z okresu od 12 000 do 400 lat przed naszą erą. Szukali na nich śladów celowych urazów
![](/media/lib/148/n-szczepionka-dna-2efb434da59c3dff97c0a60ecdcd1d06.jpg)
Odkryto nieznaną linię przodków Europejczyków
16 listopada 2015, 14:00Przeprowadzona niedawno analiza genetyczna szczątków ludzkich z późnego paleolitu (ok. 13 000 lat temu) ujawniła istnienie czwartej, nieznanej dotychczas, linii genetycznej współczesnych mieszkańców Europy. Linia ta pochodzi z populacji łowców-zbieraczy, którzy wkrótce po opuszczeniu Afryki przed 45 000 lat oddzieliła się od zachodnich łowców-zbieraczy i osiedliła na Kaukazie, na dzisiejszym pograniczu rosyjsko-gruzińskim
![](/media/lib/461/n-pierscien-028db11448ea52de69bdf7d0c451275f.jpg)
Co się stało w Tossal de Baltarga? Rzymski garnizon opuścił fortyfikacje, gubiąc cenne przedmioty
30 czerwca 2021, 12:32W połowie I wieku p.n.e. w Tossal de Baltarga w prowincji Lleida u podnóży Pirenejów, stacjonował rzymski garnizon. Żołnierze w pośpiechu opuścili obóz. Było to związane albo z jakimś wydarzeniem wojny domowej pomiędzy Juliuszem Cezarem a Pompejuszem Wielkim, albo z walkami toczonymi z plemionami iberyjskimi.
![](/media/lib/289/n-ogniskadzumy-7a420f304bf1ffeb6c64856a28249296.jpg)
Znaleziono przodka wielkich epidemii dżumy
8 czerwca 2018, 11:29Zespół naukowy pracujący pod kierunkiem uczonych z Instytutu Nauki o Historii Człowieka im. Maxa Plancka przeanalizował dwa, liczące sobie 3800 lat, genomy Yersinia pestis. Wyniki badań opublikowanych w Nature Communications wskazują, że mamy do czynienia z najstarszymi zsekwencjonowanymi genomami tej bakterii, które noszą cechy charakterystyczne czynnika zakaźnego typowego dla dżumy dymieniczej, a szczep jest przodkiem szczepów Y. pestis, które wywołały Dżumę Justyniana, Czarną Śmierć oraz epidemię w XIX-wiecznych Chinach.
![](/media/lib/511/n-magiczne1-9fa2bf05f76e0c2b21b8f6a0d5ba4978.jpg)
Chińskie „magiczne lustro” odkryte w muzealnej kolekcji. Na świecie istnieją pojedyncze takie zabytki
18 lipca 2022, 16:14Cincinnati Art Museum poinformowało właśnie o niezwykłym odkryciu, jakiego w muzealnych zbiorach dokonała w ubiegłym roku kurator kolekcji wschodnioazjatyckiej, doktor Hou-mei Sung. Okazało się, że z pozoru zwykłe lustro z brązu z XVI wieku, po odpowiednim oświetleniu, odbija wizerunek Buddy otoczonego promieniami światła.